Odnowa modernistycznej nastawni bramowej w Bytomiu pod przewodnictwem spółki PKP PLK

Jedna z niepowtarzalnych perełek architektury modernistycznej, nastawnia bramowa w Bytomiu, ma zostać poddana renowacji i eksponowana publicznie, a wszystko to za sprawą spółki PKP PLK. Konserwator zabytków osiągnął porozumienie co do zakresu prac, które obejmują między innymi odmalowanie i oczyszczenie stalowej struktury oraz oświetlenie obiektu, który jest widoczny z bytomskiego dworca kolejowego.

Decyzja o restauracji nastawni przez PLK zapadła w kontekście trwającej przebudowy linii kolejowej nr 131, zwanej również magistralą węglową. Projekt, wart ponad 1,5 mld zł brutto, skupia się na centralnej części Śląska. Prace rozpoczęły się wiosną 2022 r., po zawarciu umowy pod koniec 2020 r., a jednym z ich elementów jest modernizacja stacji Bytom. Początkowo planowano usunąć lokalną nastawnię i przenieść jej elementy do innej lokalizacji.

Jednak społeczne zaangażowanie mieszkańców Bytomia oraz aktywność lokalnego samorządu i służb konserwatorskich doprowadziły do rewizji pierwotnej decyzji. We wrześniu 2022 r., Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, po dogłębnej analizie dokumentacji, postanowił zarejestrować całkowitą strukturę obiektu (a nie tylko jego fragmenty, jak pierwotnie planowano) jako zabytek na terenie województwa śląskiego.

Całkowite zarejestrowanie nastawni jako zabytek, połączone z decyzją PKP PLK o takim projektowaniu torów na stacji w Bytomiu, aby zachować obiekt, oznacza, że ten historyczny punkt odniesienia zostanie zachowany i pozostanie na swoim miejscu. Obejmuje to zarówno stalowe elementy nadwieszane z półokrągłym zakończeniem, filary i suwakowe urządzenia sterujące ruchem, jak i murowaną klatkę schodową oraz parter.